Ρόλος και Θέση

Οι άνθρωποι είμαστε γενετικά προγραμματισμένοι για σύνδεση με τους άλλους ανθρώπους και για αναζήτηση πιο εξισορροπητικών σχέσεων από αυτές που μας προσφέρονται, διαβάζω. Μέσα σε αυτές τις σχέσεις αναλαμβάνουμε διάφορους ρόλους. Και τους παίζουμε όπως έχουμε μάθει στο “πρώτο έργο της ζωής μας”, το πρώτο σύστημα στο οποίο εισαγόμαστε, την οικογένεια μας, όποιο σχήμα κι αν είχε.

Πολλοί οι ρόλοι, επαγγελματικοί, προσωπικοί, οικογενειακοί, κοινωνικοί… Και κάθε ένας από αυτούς διαφορετικός, με κανόνες διαφορετικούς. Και σε κάθε έναν η προσωπικότητα μας δίνει το χρώμα της. Κάποια βασικά μας στοιχεία παραμένουν σταθερά και μας χαρακτηρίζουν, άλλα όμως χρειάζεται να διαφοροποιούνται ανάλογα με το ρόλο. Αλλού είμαστε πιο προσωπικοί κι εγκάρδιοι, αλλού πιο αποστασιοποιημένοι και τυπικοί, αλλού πιο αυθόρμητοι και οικείοι. Κι έτσι χρειάζεται να γίνεται για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τις σχέσεις μας. Όμως, ένα πράγμα είναι να μπορούμε να διακρίνουμε κάθε φορά από ποιον ρόλο συναλλασσόμαστε κι είναι άλλο πράγμα η θέση που διεκδικούμε σε κάθε “έργο”, σε κάθε σύστημα.

Ενώ ο ρόλος αποδίδεται (γονέας, παιδί, επαγγελματίας, σύντροφος, φίλος, αδελφός, κ.ο.κ.), η θέση διεκδικείται. Και η κάθε θέση είναι μοναδική και προσωπική. Για παράδειγμα, ένα παιδί σε μια πολύτεκνη οικογένεια έχει τη δική του θέση. Ακόμα κι αν υπάρχουν άλλα επτά παιδιά, το κάθε ένα έχει τη δική του μοναδική θέση. Κανείς δεν μπορεί να του την πάρει αλλά χρειάζεται να τη διεκδικήσει. Παντού και σε όλα τα πλαίσια ή τα συστήματα μεγαλώνοντας. Το όμορφο κι απελευθερωτικό που βρίσκω σε αυτό είναι ότι εμείς επιλέγουμε τη θέση που θέλουμε να έχουμε σε κάθε σχέση. Για αυτό και για όλους μας υπάρχουν σημαντικοί άλλοι που δεν προέρχονται από σημαντικούς ρόλους. Κάπως έτσι μπορεί ένας οικογενειακός φίλος να ήταν πιο σημαντικός για εμάς από ένα οικογενειακό πρόσωπο όταν ήμαστε μικροί. Και συνεχίζει να συμβαίνει αν το καλοσκεφτούμε. Και έτσι κι εμείς. Μπορούμε να είμαστε σημαντικοί άλλοι από οποιαδήποτε ρόλο, σε οποιοδήποτε σύστημα. Μπορούμε να έχουμε τη θέση που επιθυμούμε, να έχουμε το χώρο μας σε οποιαδήποτε σχέση κι αυτό δεν έχει να κάνει με τη θέση των υπολοίπων. Δεν παίρνουμε κανενός αλλά διεκδικούμε την δική μας. Κι αυτό είναι η δική μας δύναμη.

Σκέψεις των ημερών…

Δέσποινα Μπούτου