Το “Τρίγωνο της Ευημερίας”, ο Διαλογισμός και η Αλλαγή
Η εμπειρία, κατά τον Dr Daniel J. Siegel, αποτελείται από το νου, τον εγκέφαλο και τη συμπεριφορά και είναι αυτοί οι παράγοντες που οδηγούν στην αλλαγή.
Ο νους λειτουργεί ρυθμιστικά ως προς τη ροή ενέργειας και πληροφοριών, ο εγκέφαλος προσφέρει το μηχανισμό μέσω του οποίου κυκλοφορεί η ενέργεια και η πληροφορία σε όλο το σώμα, και οι σχέσεις είναι ο τρόπος που μοιραζόμαστε την ενέργεια και την πληροφορία με τους άλλους μέσω της επικοινωνίας. Ένας ανθεκτικός νους, ένας απαρτιωμένος εγκέφαλος -όπου διακριτά μέρη του εγκεφάλου συνδέονται σε ένα συνεκτικό και προσαρμοστικό σύνολο- και σχέσεις ενσυναίσθησης αποτελούν το Τρίγωνο της Ευημερίας.
Πώς αυτό, όμως, σχετίζεται με τις ομαδικές συναντήσεις “Psychology in Yoga”;
O Siegel αναφέρει ότι: “Η αλλαγή την οποία επιζητούμε να καλλιεργήσουμε μέσα από την ομαδική διαδικασία είναι η απαρτίωση. Το κλειδί για να τα καταφέρουμε βρίσκεται στην επικέντρωση της προσοχής: Η προσοχή ενεργοποιεί νέα μοτίβα νευρωνικής δραστηριότητας πέρα από τους παλιούς και μη απαρτιωμένους τρόπους ύπαρξης. […] Το υποκειμενικό αίσθημα αυτής της κατάστασης απαρτίωσης είναι η αρμονία.” Και κάπως έτσι οδηγούμαστε στις πρακτικές της γιόγκα και του διαλογισμού.
Σε όλες τις πρακτικές, σωματικές, αναπνευστικές, διαλογιστικές, το στοιχείο της επίγνωσης και της εστίασης της προσοχής είναι έκδηλο και κυριαρχεί στην καθοδήγηση. Στο κομμάτι που σχετίζεται με το σώμα, είναι αυτό που διαφοροποιεί την γιόγκα από την τυπική άσκηση. Επαναφέρουμε διαρκώς τον εγκέφαλο και το νου στο εδώ-και-τώρα, είτε εστιάζοντας στο σώμα, είτε στην αναπνοή ή στο νου, προάγοντας το μετασχηματισμό.
Στο τέλος των συναντήσεων αυτών συμβαίνει μια διάδραση και επικοινωνία, όπου ο καθένας μοιράζεται με την ομάδα την σωματική εμπειρία και τον "εσωτερικό κόσμο του νου” του, μέχρι το σημείο που αισθάνεται ασφαλής και άνετα. Μέσα από τις ανα-στοχαστικές αυτές συνδέσεις τα μέλη ενώνονται μεταξύ τους. Οι εμπειρίες που βιώθηκαν, όταν επικοινωνούνται, ενθαρρύνουν τη σύνδεση μεταξύ των μελών, μιας και τα συναισθήματα και οι προβληματισμοί είναι κοινοί. Δημιουργούμε την ευκαιρία της απαρτίωσης (σύνδεσης) του λογικού εγκεφάλου (αριστερό ημισφαίριο) με τον συναισθηματικό (δεξί ημισφαίριο), εκφράζοντας με έναν λογικό, συνεκτικό, λεκτικό τρόπο τη συναισθηματική ή ενσώματη εμπειρία.
Πώς όλα αυτά συνδέονται με την ευημερία τελικά;
Η ικανότητα του νου να παρατηρεί τις ψυχικές καταστάσεις που ρέουν με κατανόηση και αποδοχή οδηγεί σε αισθήματα αυτο-συμπόνιας, ενθαρρύνοτας την αυτο-αξία και την αυτοεκτίμηση και αναπτύσσοντας καλύτερη αυτεπίγνωση. Μέσα από αυτήν τη διαδρομή, ερχόμαστε πιο κοντά στην υποκειμενική αίσθηση της ευημερίας και της σύνδεσης με τους άλλους, καθώς καλλιεργείται η ενσυναίσθηση, προωθώντας σχέσεις ουσιαστικές και με νόημα.
Δέσποινα Μπούτου
Ο Dr Daniel J. Siegel, MD, είναι νευροψυχίατρος, καθηγητής ψυχιατρικής στην ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του UCLA στο Los Angeles, California, συν-διευθυντής του Mindful Awareness Research Center και εκτελεστικός διευθυντής του Mindsight Institute.
Οι πληροφορίες του κειμένου που αφορούν στον Dr Siegel και τις νευροεπιστήμες αντλήθηκαν από το περιοδικό International Journal of group Psychotherapy, 60(4): 483-485.
